پزشکی و سلامت

آیا می دانید بیماری فیستول مقعدی چقدر جدی است؟ این عارضه می تواند باعث ناراحتی زیادی شود و در صورت عدم درمان ممکن است عوارض جدی ایجاد کند. برخی از فیستول ها می توانند باعث عفونت باکتریایی شوند که ممکن است منجر به بیماری سپسیس شود. این عارضه (سپسیس) وضعیت خطرناکی که می تواند منجر به فشار خون پایین، آسیب اندام ها یا حتی مرگ شود.

در نتیجه اگر هر لحظه احساس کردید که به بیماری فیستول مبتلا شدید، باید سریعا برای درمان آن اقدام کنید.

فیستول مقعدی چیست؟

فیستول به عنوان اتصال غیر طبیعی در دو عضو بدن (مانند راست روده و واژن) یا به عنوان اتصال یک عضو به سطح پوست (مانند راست روده به باسن) تعریف می شود.

یکی از راه هایی که ممکن است فیستول مقعدی ایجاد شود، وجود آبسه است. که یک کانال چرک آلود در بدن می باشد. آبسه ممکن است دائماً با ترشحات بدن مانند مدفوع یا ادرار پر شود که از بهبودی آن جلوگیری می کند. در نهایت به پوست، حفره دیگر بدن یا اندامی نفوذ کرده و فیستول ایجاد می کند.

احتمال ایجاد فیستول در بیماری کرون بیشتر از کولیت اولسراتیو است. تا 50 درصد از افراد مبتلا به بیماری کرون طی 20 سال پس از تشخیص دچار فیستول می شوند. فیستول ها معمولاً با جراحی یا با مراقبت از زخم درمان می شوند.

برای درمان فیستول باید چکار کرد؟

درمان فیستول بسته به محل آنها و شدت علائم متفاوت است. برخی رژیم های غذایی می توانند شدت نشانه های فیستول در یک فرد را به حداقل برسانند ولی هیچگاه آنها را برای همیشه درمان نمی کنند.

به طور کلی می توانیم بگوییم روشهای درمان در دسته های زیر قرار می گیرند:

درمان پزشکی

درمان فیستول مقعدی با جراحی از روش هایی است که سالها برای درمان این بیماری توسط پزشکان انتخاب می شد و در حال حاضر هم با وجود روش های ایمن تری مانند لیزر درمانی همچنان این خط درمانی پابرجاست. برای انجام عمل جراحی فیستول از تکنیک های متعددی استفاده می شود. هر تکنیک و روش مختص نوع خاصی از بیماری است که بنا به تشخیص و صلاحدید پزشک شما انتخاب خواهد شد. این تکنیک ها به شرح زیر است:

• فیستولوتومی : این روش که در بیش از 90 درصد موارد بیماری کاربرد دارد و با ایجاد یک برش باز طولی تمامی قسمت هایی که در اثر فیستول مقعدی تخریب شده اند به طور کامل تخلیه می شود.
• فلپ ادونس منت : روش فلپ که مختص موارد بسیار خاص و وخیم است مانند افرادی که در خطر بی اختیاری مدفوع قرار دارند. در این روش با بریدن قسمت هایی از پوست رکتوم یا مقعد اقدام به ترمیم بافت های آسیب دیده می نمایند.
• پلاگین بیولوژیکی : روش پلاگین که با استفاده از بافت انسانی ( مخاط روده ی انسان ) پلاگین مخروطی شکلی ساخته می شود که آن را توسط بخیه به سر داخلی مجرای فیستول متصل میکنند و از گسترش آن جلوگیری می نمایند.
• استن : این روش از قدیمی ترین تکنیک های جراحی فیستول است. در این روش با قرار دادن یک نخ بخیه برای مدت 6 الی 12 هفته درون فیستول مقعدی قرار می دهند تا چرک و عفونت داخل آن تخلیه شود.

از بین بردن بیماری فیستول با روش های پزشکی دیگر غیر قابل درمان نبوده و کامل می توان آن را به طور موثر درمان کرد.

درمان خانگی

درمان گیاهی فیستول شاید از بحث برانگیزترین موضوعات پیرامون این بیماری باشد. این بیماری با تخریب بافت ها و عفونت فراوانی همراه است که در صورت عدم درمان مناسب و رسیدگی های پزشکی می توان به شدت عفونی و دردناک شود. از این رو توصیه ی ما برای درمان فیستول فقط خط درمان های پزشکی است.

درمان گیاهی صرفا می تواند در این میان جنبه ی حمایتی و تکمیلی را دارا باشد و با کاهش علائم و نشانه ها همه چیز را موقتا آرام جلوه دهد در حالی که با تاخیر انداختن روند درمان، فیستول مقعدی گسترش می یابد و شرایط وخیم تری را برای بیمار ایجاد می کند.

در کتب طب سنتی به خواص درمانی مواردی از قبیل عسل، پونه ی کوهی، سرکه ی سیب، سیر و روغن درخت چای برای کاهش علائم و نشانه های فیستول مقعدی اشاراتی شده است.

علت

در ناحیه‌ی مقعد غدد متعددی وجود دارند که در حالت عادی ترشحات خود را به درون کانال مقعدی می‌ریزند. در صورتی که مسیر خروجی یکی از این غدد مسدود شود منجر به ایجاد چرک و عفونت می‌گردد که در نهایت با تجمع آن از طریق کانالی باریک به سطح پوست می‌رسد. همان طور که در عکس فیستول مقعدی مشاهده می‌کنید این کانال باریک کاملا مشخص است. این یک نمای کلی از فیستول بود.

پزشکان برای دلایل ایجاد کننده‌ی فیستول مقعدی تئوری های زیر را در نظر می‌گیرند:

• آبسه‌ی مقعدی که با تخریب بافت ها و عفونت گسترده‌ای در سطح بدن می‌تواند ظاهر شود.
• بیماری کرون روده که ناشی از التهابات دیواره‌ی روده‌ی بزرگ به وجود می‌آید.
• دیورتیکولیت روده که ناشی از التهاب و تورم کیسه هایی کوچک در دیواره‌ی روده‌ی بزرگ است.
• عوارض ناشی از انجام عمل جراحی در اطراف ناحیه‌ی مقعد می‌تواند ریسک ایجاد فیستول مقعدی را افزایش دهد.
• هیدرآدنیت چرکی که یک بیماری مزمن پوستی است و با عفونت و آبسه های مکرر در نقاط مختلف پوست بدن از جمله مقعد رخ می‌دهد.
• ابتلا به بیماری های آمیزشی مانند سیفلیس و کلامیدیا
• بیماری سل علاوه بر ریه ها می‌تواند در راست روده هم رخ دهد و به دنبال آن فیستول ایجاد شود.
• زایمان طبیعی سخت یکی از عوامل به وجود آورنده‌ی فیستول شناخته شده است.
• بیماری ایدز که توانایی سیستم ایمنی بدن را به شدت کاهش می‌دهد.
• سرطان راست روده یا ایجاد تومورهای متعدد در انتهای روده بزرگ خطر ابتلا به فیستول را افزایش می‌دهد.
• ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن
• عفونت روده ها
• ضربه و تروما به ناحیه‌ی مقعد و پارگی آن

بیماری فیستول در زنان

این بیماری در زنان می تواند در هر قسمتی از بدن ایجاد شود ولی بیشترین محل تشکیل آن بین مثانه و واژن است که به فیستول وزیکو واژینال معروف است. گاهی اوقات این عارضه هیچ دردی به همراه ندارد ولی می تواند به مرور زمان مشکلات جدی ایجاد کند. از جمله می تواند موجب بی اختیاری ادرار شده یا نشت عفونت از مثانه و مدفوع را به واژن به همراه داشته باشد. همچنین ، احتمال آلودگی و زخم شدن ناحیه تناسلی را افزایش داده باعث می شود فرد هنگام مقاربت درد داشته باشد.

بیماری فیستول در مردان

این بیماری هم در مردان هم در زنان دارای انواع مختلفی است که در ادامه آنها را ذکر کردیم. علت ایجاد فیستول در مردان هم اکثرا همان آبسه می باشد. از علائم آن می توان به وجود سوراخی روی باسن و ترشحاتش اشاره کرد.

علائم و نشانه های بیماری

فیستول مقعدی با توجه به اینکه در کدام ناحیه از مقعد به سطح پوست رسیده و چه مدت زمانی از ایجاد آن می‌گذرد می‌تواند علائم و نشانه های گوناگونی را در بدن افراد از خود به جای بگذارد.

بارز ترین نشانه آن وجود سوراخی ملتهب در اطراف مقعد است که اصولا شما قادر به دیدن آن نیستید.

از مهم ترین علائم فیستول مقعدی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• التهاب پوست اطراف مقعد که ناشی از عفونت و تخریب بافت های اطراف ناحیه‌ی مقعد و خروج ترشحات چرک آلود است.
• خروج ترشحات بدبو از محل فیستول که ناشی از ترشحات بد بوی مدفوع و چرک است.
• درد که با ریتم ثابت و یا ضربان دار همراه با احساس سوزش به هنگام نشستن، حرکت کردن، اجابت مزاج و سرفه در مقعد و اطراف آن حس می‌شود.
• وجود آبسه های مکرر و دائمی در اطراف مقعد
• بی اختیاری در کنترل مدفوع و گاز روده
• تورم و قرمزی اطراف ناحیه‌ی مقعد که ناشی از تجمع چرک و عفونت است.
• تب که ناشی از گسترش عفونت در بدن است.
• مشاهده‌ی سوراخ فیستول در پوست اطراف ناحیه‌ی مقعد

آیا می دانید بیماری فیستول مقعدی چقدر جدی است؟ این عارضه می تواند باعث ناراحتی زیادی شود و در صورت عدم درمان ممکن است عوارض جدی ایجاد کند. برخی از فیستول ها می توانند باعث عفونت باکتریایی شوند که ممکن است منجر به بیماری سپسیس شود. این عارضه (سپسیس) وضعیت خطرناکی که می تواند منجر به فشار خون پایین، آسیب اندام ها یا حتی مرگ شود.

در نتیجه اگر هر لحظه احساس کردید که به بیماری فیستول مبتلا شدید، باید سریعا برای درمان آن اقدام کنید.

فیستول مقعدی چیست؟

فیستول به عنوان اتصال غیر طبیعی در دو عضو بدن (مانند راست روده و واژن) یا به عنوان اتصال یک عضو به سطح پوست (مانند راست روده به باسن) تعریف می شود.

یکی از راه هایی که ممکن است فیستول مقعدی ایجاد شود، وجود آبسه است. که یک کانال چرک آلود در بدن می باشد. آبسه ممکن است دائماً با ترشحات بدن مانند مدفوع یا ادرار پر شود که از بهبودی آن جلوگیری می کند. در نهایت به پوست، حفره دیگر بدن یا اندامی نفوذ کرده و فیستول ایجاد می کند.

احتمال ایجاد فیستول در بیماری کرون بیشتر از کولیت اولسراتیو است. تا 50 درصد از افراد مبتلا به بیماری کرون طی 20 سال پس از تشخیص دچار فیستول می شوند. فیستول ها معمولاً با جراحی یا با مراقبت از زخم درمان می شوند.

برای درمان فیستول باید چکار کرد؟

درمان فیستول بسته به محل آنها و شدت علائم متفاوت است. برخی رژیم های غذایی می توانند شدت نشانه های فیستول در یک فرد را به حداقل برسانند ولی هیچگاه آنها را برای همیشه درمان نمی کنند.

به طور کلی می توانیم بگوییم روشهای درمان در دسته های زیر قرار می گیرند:

درمان پزشکی

درمان فیستول مقعدی با جراحی از روش هایی است که سالها برای درمان این بیماری توسط پزشکان انتخاب می شد و در حال حاضر هم با وجود روش های ایمن تری مانند لیزر درمانی همچنان این خط درمانی پابرجاست. برای انجام عمل جراحی فیستول از تکنیک های متعددی استفاده می شود. هر تکنیک و روش مختص نوع خاصی از بیماری است که بنا به تشخیص و صلاحدید پزشک شما انتخاب خواهد شد. این تکنیک ها به شرح زیر است:

• فیستولوتومی : این روش که در بیش از 90 درصد موارد بیماری کاربرد دارد و با ایجاد یک برش باز طولی تمامی قسمت هایی که در اثر فیستول مقعدی تخریب شده اند به طور کامل تخلیه می شود.
• فلپ ادونس منت : روش فلپ که مختص موارد بسیار خاص و وخیم است مانند افرادی که در خطر بی اختیاری مدفوع قرار دارند. در این روش با بریدن قسمت هایی از پوست رکتوم یا مقعد اقدام به ترمیم بافت های آسیب دیده می نمایند.
• پلاگین بیولوژیکی : روش پلاگین که با استفاده از بافت انسانی ( مخاط روده ی انسان ) پلاگین مخروطی شکلی ساخته می شود که آن را توسط بخیه به سر داخلی مجرای فیستول متصل میکنند و از گسترش آن جلوگیری می نمایند.
• استن : این روش از قدیمی ترین تکنیک های جراحی فیستول است. در این روش با قرار دادن یک نخ بخیه برای مدت 6 الی 12 هفته درون فیستول مقعدی قرار می دهند تا چرک و عفونت داخل آن تخلیه شود.

از بین بردن بیماری فیستول با روش های پزشکی دیگر غیر قابل درمان نبوده و کامل می توان آن را به طور موثر درمان کرد.

درمان خانگی

درمان گیاهی فیستول شاید از بحث برانگیزترین موضوعات پیرامون این بیماری باشد. این بیماری با تخریب بافت ها و عفونت فراوانی همراه است که در صورت عدم درمان مناسب و رسیدگی های پزشکی می توان به شدت عفونی و دردناک شود. از این رو توصیه ی ما برای درمان فیستول فقط خط درمان های پزشکی است.

درمان گیاهی صرفا می تواند در این میان جنبه ی حمایتی و تکمیلی را دارا باشد و با کاهش علائم و نشانه ها همه چیز را موقتا آرام جلوه دهد در حالی که با تاخیر انداختن روند درمان، فیستول مقعدی گسترش می یابد و شرایط وخیم تری را برای بیمار ایجاد می کند.

در کتب طب سنتی به خواص درمانی مواردی از قبیل عسل، پونه ی کوهی، سرکه ی سیب، سیر و روغن درخت چای برای کاهش علائم و نشانه های فیستول مقعدی اشاراتی شده است.

علت

در ناحیه‌ی مقعد غدد متعددی وجود دارند که در حالت عادی ترشحات خود را به درون کانال مقعدی می‌ریزند. در صورتی که مسیر خروجی یکی از این غدد مسدود شود منجر به ایجاد چرک و عفونت می‌گردد که در نهایت با تجمع آن از طریق کانالی باریک به سطح پوست می‌رسد. همان طور که در عکس فیستول مقعدی مشاهده می‌کنید این کانال باریک کاملا مشخص است. این یک نمای کلی از فیستول بود.

پزشکان برای دلایل ایجاد کننده‌ی فیستول مقعدی تئوری های زیر را در نظر می‌گیرند:

• آبسه‌ی مقعدی که با تخریب بافت ها و عفونت گسترده‌ای در سطح بدن می‌تواند ظاهر شود.
• بیماری کرون روده که ناشی از التهابات دیواره‌ی روده‌ی بزرگ به وجود می‌آید.
• دیورتیکولیت روده که ناشی از التهاب و تورم کیسه هایی کوچک در دیواره‌ی روده‌ی بزرگ است.
• عوارض ناشی از انجام عمل جراحی در اطراف ناحیه‌ی مقعد می‌تواند ریسک ایجاد فیستول مقعدی را افزایش دهد.
• هیدرآدنیت چرکی که یک بیماری مزمن پوستی است و با عفونت و آبسه های مکرر در نقاط مختلف پوست بدن از جمله مقعد رخ می‌دهد.
• ابتلا به بیماری های آمیزشی مانند سیفلیس و کلامیدیا
• بیماری سل علاوه بر ریه ها می‌تواند در راست روده هم رخ دهد و به دنبال آن فیستول ایجاد شود.
• زایمان طبیعی سخت یکی از عوامل به وجود آورنده‌ی فیستول شناخته شده است.
• بیماری ایدز که توانایی سیستم ایمنی بدن را به شدت کاهش می‌دهد.
• سرطان راست روده یا ایجاد تومورهای متعدد در انتهای روده بزرگ خطر ابتلا به فیستول را افزایش می‌دهد.
• ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن
• عفونت روده ها
• ضربه و تروما به ناحیه‌ی مقعد و پارگی آن

بیماری فیستول در زنان

این بیماری در زنان می تواند در هر قسمتی از بدن ایجاد شود ولی بیشترین محل تشکیل آن بین مثانه و واژن است که به فیستول وزیکو واژینال معروف است. گاهی اوقات این عارضه هیچ دردی به همراه ندارد ولی می تواند به مرور زمان مشکلات جدی ایجاد کند. از جمله می تواند موجب بی اختیاری ادرار شده یا نشت عفونت از مثانه و مدفوع را به واژن به همراه داشته باشد. همچنین ، احتمال آلودگی و زخم شدن ناحیه تناسلی را افزایش داده باعث می شود فرد هنگام مقاربت درد داشته باشد.

بیماری فیستول در مردان

این بیماری هم در مردان هم در زنان دارای انواع مختلفی است که در ادامه آنها را ذکر کردیم. علت ایجاد فیستول در مردان هم اکثرا همان آبسه می باشد. از علائم آن می توان به وجود سوراخی روی باسن و ترشحاتش اشاره کرد.

علائم و نشانه های بیماری

فیستول مقعدی با توجه به اینکه در کدام ناحیه از مقعد به سطح پوست رسیده و چه مدت زمانی از ایجاد آن می‌گذرد می‌تواند علائم و نشانه های گوناگونی را در بدن افراد از خود به جای بگذارد.

بارز ترین نشانه آن وجود سوراخی ملتهب در اطراف مقعد است که اصولا شما قادر به دیدن آن نیستید.

از مهم ترین علائم فیستول مقعدی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• التهاب پوست اطراف مقعد که ناشی از عفونت و تخریب بافت های اطراف ناحیه‌ی مقعد و خروج ترشحات چرک آلود است.
• خروج ترشحات بدبو از محل فیستول که ناشی از ترشحات بد بوی مدفوع و چرک است.
• درد که با ریتم ثابت و یا ضربان دار همراه با احساس سوزش به هنگام نشستن، حرکت کردن، اجابت مزاج و سرفه در مقعد و اطراف آن حس می‌شود.
• وجود آبسه های مکرر و دائمی در اطراف مقعد
• بی اختیاری در کنترل مدفوع و گاز روده
• تورم و قرمزی اطراف ناحیه‌ی مقعد که ناشی از تجمع چرک و عفونت است.
• تب که ناشی از گسترش عفونت در بدن است.
• مشاهده‌ی سوراخ فیستول در پوست اطراف ناحیه‌ی مقعد