پزشکی و سلامت

شقاق یا فیشر نام یک نوع از بیماریهای مقعد است. درد، سوزش مقعد و یا خونریزی مقعد اغلب به دلیل شقاق ایجاد می شود. شقاق بیماری خطرناک یا پیشرونده نیست و با انجام جراحی به طور کامل درمان میشود به شرط آنکه، بیمار بعد از جراحی نیز مراقب شرایط زندگی و رژیم غذایی خود باشد. در ادامه هر آنچه که باید درباره عمل جراحی شقاق بدانید، بررسی می کنیم.

نگاهی به بیماری شقاق

بیماری شقاق که در انگلیسی به نام فیشر شناخته می شود. زخم، ترک یا بریدگی عمیقی است که بر روی پوشش مخاطی مقعد ایجاد می شود.

وقتی فشار زیادی به مقعد وارد شود،یک زخم عمیق روی آن شکل می گیرد اسپاسم شدید عضله مقعد،مانع ترمیم زخم خواهد شد. بنابراین این زخم به تدریج عمیق تر شده، و حتی ممکن است که عمق آن تا عضله مقعد نیز گسترش یابد. هرچقدر از شروع بیماری بگذرد ترمیم زخم و درمان پیچیده تر خواهد شد. بنابراین پزشکان توصیه می کنند، در همان ابتدای شروع بیماری برای درمان جراحی مراجعه کنید.

این بیماری در ابتدا با نام شقاق حاد شناخته شده و به تدریج که زخم عمیق تر می شود و علائم تشدید می شوند، شقاق مزمن نام می‌گیرد.

علائم شقاق

شقاق می‌تواند علامت و مشکلات بسیاری را برای فرد بیمار ایجاد کند که واضح ترین آن درد شدید ناحیه مقعد است‌، مسلم است که علائم بیماری به تدریج شدید تر از قبل می شود.

برخی از مهمترین نشانه های شقاق به این شرح است:

درد ضربان دار و اغلب شدید ناحیه مقعد که هنگام دفع مدفوع و پس از آن شدت می یابد.

خونریزی مقعد، مشاهده خون در توالت یا دستمال توالت

خارش و سوزش مقعد

مشاهده زخمی عمیق عضله مقعد

التهاب و قرمزی مقعد

لمس گوشت اضافه روی مقعد

معمولاً همه این علائم به یکباره در یک فرد مشاهده نمی شود، همچنین ممکن است شدت این علائم در افراد یکسان نباشد.

علت شقاق

همانطور که اشاره شد علت عامل اصلی این بیماری به طور واضح وارد شدن فشار شدید به ناحیه مقعدی است. از علت هایی که می‌تواند فشار شدیدی به ناحیه وارد کنند عبارتند از؛

اسهال

یبوست

بارداری

زایمان

رابطه مقعدی

ابتلا به بیماری هایی که وضعیت دفع مدفوع را تغییر می‌دهند، مثل سندروم روده تحریک پذیر

برخی از عوامل در طول زندگی وجود دارند که می‌توانند احتمال ایجاد بیماری را افزایش دهند از جمله این موارد:

کهولت سن که موجب ضعف عضله اسفنکتر مقعد میشود.

جنسیت زن زیرا بیشتر در معرض ترشح هورمون های مختلف قرار دارد.

سیگار کشیدن و مصرف مواد مخدر

کم تحرکی،

جابجایی اشیای سنگین

عادت به خشک کردن مقعد، با دستمال توالت زبر

عادت به زور زدن برای دفع مدفوع

نشستن طولانی مدت در توالت

عادت به مصرف غذاهای آماده و فراوری شده

روشهای جراحی شقاق مقعد

وقتی برای درمان شقاق پزشک مراجعه می کنید، در مرحله اول درمان سعی می شود با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی و رژیم غذایی بیماری کنترل و درمان شود. اما چنانچه بعد از طی مدت کوتاهی شقاق با این ترفندها درمان نشد باید فوراً برای جراحی اقدام کنید. در غیر این صورت باید عواقب بیماری مثل درد شدیدی ناحیه مقعد را متحمل شوید. برای جراحی این بیماری چهار روش رایج مورد استفاده قرار می گیرد این چهار روش به این شرح است:

جراحی شقاق با لیزر

عمل جراحی شقاق با لیزر یا همان لیزر شقاق، روش جراحی سرپایی درمان این بیماری است. همانطور که میدانید لیزر اشعه ای از نور است این اشعه بر روی زخم تابیده می شود، و ضمن حذف، زخم ناحیه آسیب دیده را ترمیم میکند.

جراحی با استفاده از لیزر موجب می‌شود تا کمترین آسیب به بافت های اطراف زخم وارد شود و از ایجاد عوارض و مشکلات بعدی در نتیجه آسیب عضله مقعد جلوگیری شود.

جراحی به این روش بدون نیاز به بیهوشی انجام میشود،و بعد از انجام آن نیز مرخص می شوید، در ضمن این جراحی نیاز به استراحت طولانی مدت نداشته، زیرا زخم در طی مدتی کوتاه ترمیم میشود.

جراحی شقاق به روش سنتی (اسفنکتر کتومی)

این جراحی در بیمارستان و تحت بیهوشی کامل انجام میشود. در این روش با استفاده از تیغ جراحی نواحی اطراف زخم حذف و قسمتی از عضله مقعدی آسیب دیده قطع میشود،هدف از انجام این جراحی بهبود گردش خون در عضله مقعد و ترمیم سریعتر زخم است.

بسته به اندازه زخم ممکن است عضله را بخیه زده و یا بدون بخیه رها کنند. بعد از انجام این جراحی معمولاً جهت بررسی وضعیت نیاز است بیمار یک شب را در بیمارستان بستری شود.

این جراحی به غیر از عوارض معمول جراحی ها یعنی تحمل عوارض داروی بیهوشی، درد و خونریزی و احتمال عفونت ،ممکن است موجب بی اختیاری در کنترل گاز روده و مدفوع به صورت موقت یا دائمی شود. پزشکان توصیه می‌کنند تا به حدالامکان ممکن شقاق با روش لیزر که احتمال عوارض کمتری دارد درمان شود.

منبع

در بیمارستان تحت بیهوشی یا بی حسی موضعی انجام می شود. از آنجا که شقاق به دلیل فشار بالا و اسپاسم مقعدی در عضلات اسفنکتر ایجاد شده است، جراح با استفاده از تیغ جراحی برش کوچکی کنار زخم شقاق ایجاد می کند تا از این فشار کاسته شود. در نتیجه به مرور زمان و به مدت تقریبا 6 هفته برای بهبودی زمان لازم است. معمولا در این روش، فرد تا زمان بهبودی کامل هنگام اجابت مزاج کمی درد دارد. از دیگر روشهای جراحی میتوان به فیشرکتومی نیز اشاره کرد.

روشهای خانگی و گیاهی

درمان های خانگی یا گیاهی بیشتر جنبه پیشگیری و کمک به تسریع در روند درمان همراه روشهای جراحی و لیزر دارند. از جمله روش های خانگی و گیاهی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• حمام سیتز
• غذا و غلات فیبر دار
• درمان با عسل
• روغن زیتون و نارگیل
• سرکه سیب و آلوئه ورا

روشهای دارویی

در مراحل اولیه بیماری ممکن است افراد بتوانند با مراجعه به پزشک و تجویز تعدادی از دارو ها جلوی پیشرفت این زخم را گرفته و آن را درمان کنند. این روشهای عبارتند از:

• پماد دیلتیازم
• پماد نیتروگلیسیرین
• پماد ام جی
• آنتی فیشر

عوارض شقاق مقعدی

برخی از عارضه ها وجود دارند که در صورت عدم درمان ممکن است به وجود بیایند و عبارتند از:

• عدم درمان: شقاق مقعدی که طی هشت هفته بهبود نیابد، مزمن تلقی می شود و ممکن است نیاز به روش درمانی جدی تری داشته باشد.
• عود کردن: هنگامی که شکاف مقعدی را تجربه کردید، در صورت عدم رعایت نکات پیشگیری ممکن است به شقاق دیگری دچار شوید.
• گسترش پیدا کردن زخم: در صورتی که دچار اسپاسم مقعدی مزمن یا یبوست شوید، ممکن است که زخم کوچک اطراف یا داخل مقعد بزرگتر شود.

درد شقاق را چگونه کنترل کنیم؟

شما می دانید که بیماری شقاق مقعد می تواند دردناک باشد. به خصوص زمان دفع و پس از آن درد باقی می ماند. کرم های مسکن موضعی مانند لیدوکائین می توانند به کاهش درد کمک کنند.

همچنین مسکن های بدون نسخه مانند ایبوبروفن یا استامینوفن می توانند به درد ناشی از علائم بیماری کمک کنند.

لازم به ذکر است که حمام مکرر و نشستن در تشت آب گرم از آنجا که باعث شل شدن عضلات اسفنکتر می شود، ممکن است در کاهش درد نیز تاثیر گذار باشد.

لیزر درمانی یکی از نوین ترین و آخرین دستاوردهای دنیای پزشکی است که برای درمان بسیاری از بیماری ها از جمله شقاق به کار گرفته می شود. درمان شقاق با لیزر با اثربخشی بالاتر و عوارض کمتر توانسته است جایگزین بسیار مناسبی برای انجام عمل جراحی شود و بسیاری از موارد این عارضه را حتی شقاق مزمن با درجات شدیدتر درمان نماید.

در روش درمان شقاق با لیزر ، پزشک متخصص با استفاده از انرژی اشعه ی لیزر و تاباندن آن به بافت های آسیب دیده اقدام به مسدودسازی شکاف ها و ترمیم بافت های آسیب دیده می کنند و بدین ترتیب بدون کوچکترین احساس درد و خونریزی در کوتاه ترین زمان ممکن بیماری شما برای همیشه درمان خواهد شد.

برای درمان فیشر به کدام دکتر باید مراجعه کرد؟

ممکن است این سوال فکر شما را نیز درگیر کرده باشد. در این موارد ممکن است بستگی به نوع شقاق شما داشته باشد. زیرا گاهی اوقات اگر بیماری در مرحله اولیه باشد با پماد قابل درمان بوده و در غیر این صورت یعنی اگر بیشتر از ۴ هفته ایجاد شده باشد، فرد باید به پزشک مراجعه کند. که مناسب ترین گزینه جراح عمومی یا متخصص گوارش است.

برای داشتن اطلاعات بیشتر می توانید مطلب زیر را مطالعه کنید:

هزینه درمان شقاق یا فیشر مقعد با لیزر

درمان شقاق با لیزر یکی از مطمئن ترین و قطعی ترین روش هاست که می تواند بیماری شما را برای همیشه درمان کند. اما شاید برای بسیاری از افراد هزینه درمان شقاق با لیزر سوال برانگیز باشد. در رابطه با قیمت این روش باید بگوییم که همانطور که می دانید درمان با لیزر تحت پوشش هیچ بیمه ای نیست از طرفی عمق و وسعت شکاف ها و نوع بیماری شما در هزینه ی نهایی این فرایند درمانی تاثیر گذار است و نمی توان هزینه ی آن را قبل از معاینه مشخص کرد.

برای آگاهی از هزینه ی انجام لیزر شما نیاز به بررسی و انجام معاینات پزشکی دارید تا بتوان هزینه ی نهایی آن را برآورد کرد. ولی در هر صورت انجام این روش نسبت به انجام عمل جراحی بسیار پایین تر و مقرون به صرفه تر است.

عمل جراحی شقاق یا فیشر مقعد

عمل جراحی شقاق مقعد با وجود روش های نوین همچون لیزر درمانی همچنان وجود دارد و برای بسیاری از موارد ، پزشک روش عمل جراحی را انتخاب می کند. عمل جراحی بیشتر مختص به موارد شقاق مزمن است و با توجه به وضعیت علائم و نشانه های فیشر پزشک یکی از روش های زیر را برای جراحی انتخاب می کند:

• جراحی شقاق به روش اسفنکتروتومی داخلی جانبی مقعد
  روش دیلاتاسیون یا اتساع دریچه ی مقعد
• فیشرکتومی

درمان شقاق یا فیشر در طب سنتی

اگر شقاق شما در مراحل اولیه و به شکل حاد نباشد، می توان با کمک درمان های طب سنتی آن را برطرف کرد و از میان برد. طب سنتی آمیخته ای از روش ها و تکنیک های رفتاری و رژیم های غذایی است که می تواند برای بهبود بسیاری از بیماری ها مفید باشد.

از جمله موثرترین روش های درمان فیشر مقعد در طب سنتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ژل آلوئه ورا
• روغن زیتون
• سرکه سیب
• سیر
• عسل
• روغن نارگیل

درمان شقاق یا فیشر مقعد با عسل

عسل یکی از شفابخش ترین و طبیعی ترین درمان های سنتی است. کمی عسل را بر روی شقاق خود به آرامی بمالید و اجازه دهید که جذب شود. سپس مقعد خود را با آب گرم بشویید و خشک کنید.

همچنین می توانید از ترکیب موم طبیعی عسل و روغن زیتون حرارت دیده برای این کار استفاده کنید و آن را بر روی زخم خود قرار دهید.

read more in iriff.ir

شقاق نوعی زخم مقعدی است که یکی از بیماری‌های دردناک در ناحیه نشیمنگاهی به شمار می‌رود. معمولا همراه با اسپاسم (گرفتگی ناگهانی مقعد)، سوزش و زخمی‌سطحی یا عمیق همراه است که از شایع ترین علائم آن هستند. این بیماری مختص به سن یا جنسیت خاصی نیست و افراد در تمام سنین می‌توانند به آن دچار شوند.

دلایل متعددی می‌توانند باعث ایجاد شقاق یا همان زخم مقعدی شوند. اما با وجود روش‌های قطعی و سریع درمانی مانند لیزر شقاق مقعدی دیگر جایی برای نگرانی افرادی که به آن مبتلا می‌شوند، نیست.

زخم یا شقاق مقعدی چیست؟

شقاق مقعدی یا فیشر آنال یک بریدگی یا پارگی کوچک در مقعد است که گاهی ممکن است اندازه آن تا یک سانتی متر و نیم بشود. شقاق یک بیماری شایع در دریچه مقعد و رکتوم است. بیماری شقاق دلیل 6 تا 15 درصد از مراجعه بیماران به جراح کولون و راست روده (کولورکتال) است. این زخم کوچک معمولاً در حین دفع مدفوع باعث درد می‌شود که اغلب شدید است.

همچنین عارضه شقاق مقعدی شایع ترین علت خونریزی مقعدی در دوران نوزادی است.

زخم مقعدی یا در دریچه بیرونی آنال (بین اسفنکتر‌های خارجی) ظاهر می‌شود یا در چین‌های داخلی کانال رکتوم که آنودرم نامیده می‌شوند.

نشانه‌ها و علائم شقاق چیست؟

افراد مبتلا به شکاف مقعد تقریباً همیشه درد در ناحیه نشیمنگاه و رکتوم را تجربه می‌کنند که با حرکات روده تشدید می‌شود.

اما دردی که پس از دفع مدفوع حس می‌شود، ممکن است کوتاه یا طولانی مدت باشد. با این حال درد افراد معمولاً زمان حرکات روده فروکش می‌کند.

این درد می‌تواند آنقدر شدید باشد که بیماران تمایلی به اجابت مزاج نداشته باشند و آن را به تعویق بیندازند. در نتیجه دچار یبوست و حتی سفتی مدفوع می‌شوند. در نتیجه مدفوع به سختی از داخل کانال رکتوم به بیرون حرکت می‌کند که منجر به شقاق می‌شود.

تکرر ادرار یا عدم توانایی در ادرار کردن یکی از علائم شایع بیماری شقاق است.

خونریزی به مقدار کم به صورت قطره ای، خارش آنی و خروج ترشحات بد بو ممکن است به دلیل چرک کردن شکاف ایجاد شود.

همانطور که قبلاً هم ذکر شد، شقاق مقعدی معمولاً در نوزادان منجر به خونریزی می‌شود.

ادامه مطلب در اینجا

شقاق مقعد بیماری شایع است و تخمین زده می شود که از بین هر 10 نفر، یک نفر در دوره ای از زندگی خود به این عارضه دچار می شود.

اگر کمتر از شش هفته شقاق مقعد داشته باشید، به آن شقاق حاد می گویند ولی اگر بیش از شش هفته طول بکشد، به عنوان شقاق مزمن مقعد شناخته می شود.

هر کسی ممکن است دچار این زخم شود از جمله کودکان، اما بیشتر در افراد 15 تا 40 ساله شایع است. اگر چه برخی از عوارض مانند یبوست، رابطه مقعدی، بیماری های روده ای و… می توانند احتمال ابتلا به شقاق را افزایش دهند اما با پیشگیری از این موارد می توان این احتمال را کاهش داد.

بیماری شقاق مقعدی چیست؟

اگر برای اولین بار این اسم را بشنوید، ممکن است از خود بپرسید که شقاق مقعدی چیست؟ شقاق مقعد یک پارگی یا زخم کوچک به شکل باز در پوست داخل یا اطراف مقعد است. این زخم باعث درد شدید و گاهی خونریزی هنگام دفع مدفوع می شود. شقاق مقعد غالباً با اقدامات ساده از بین می رود و قابل پیشگیری است. این بیماری در انگلیسی Anal Fissure نامیده می شود.

علت شقاق و خشکی مقعدی

برای اکثر افرادی که دچار شقاق مقعدی می شوند، نمیتوان یک دلیل قطعی در نظر گرفت. اغلب تصور می کنند که این امر ناشی از حرکت سخت یا دردناک روده و کانال مقعد است. همچنین این عارضه می تواند باعث اسپاسم و سفت شدن ماهیچه های اطراف مقعد (ماهیچه های اسفنکتر داخلی) شود و پارگی زخم را افزایش دهد.

از طرفی دیگر گاهی اوقات هم علت اصلی شقاق مقعدی مشخص است. در این صورت زخم به عنوان شقاق مقعد ثانویه شناخته می شود. علل شقاق مقعد ثانویه شامل موارد زیر هستند:

• یبوست: عبور مدفوع سفت و سخت از دریچه می تواند باعث ایجاد پارگی در مقعد شود.
• دوره بارداری یا زایمان طبیعی: در زنان این دوران به دلیل فشار وارد شده به پرینه (ناحیه بین واژن و مقعد) مستعد ابتلا به شقاق مقعدی یا واژن هستند. همچنین حین زایمان طبیعی به دلیل فشار آوردن زیاد ممکن است این زخم در محل های نام برده ایجاد شود.
• داشتن بیماری های التهابی روده مانند کرون.
• ابتلا به عفونت های مقاربتی یا پوستی.
• داشتن بیماری پوستی مانند پسوریازیس تناسلی.
• مصرف داروهایی مانند مسکن هایی که حاوی مواد افیونی هستند.
• ضربه به مقعد: به عنوان مثال، از طریق رابطه مقعدی یا جراحی.
• ابتلا به سرطان روده و انجام شیمی درمانی.

علائم شقاق در زنان، مردان و کودکان

این بیماری به طور معمول در زنان، مردان و کودکان علائم یا نشانه های یکسانی دارد که عبارتند از:

• درد شدید، سوزش در داخل یا اطراف مقعد هنگام دفع. برخی از افراد این احساس را مانند “عبور شیشه شکسته از مقعد” توصیف می کنند. ممکن است چند ساعت بعد از آن همچنان احساس درد شدید و سوزاننده داشته باشید.
• خونریزی هنگام دفع یکی دیگر از علائم این بیماری می باشد. البته همه افراد با شکاف مقعدی دچار خونریزی نمی شوند مگر اینکه بیماری به حالت مزمن در آمده باشد. در این صورت این خون می تواند روی دستمال کاغذی، لباس زیر و کاسه توالت مشاهده شود.
• اسپاسم (سفت شدن ناگهانی) در ماهیچه های اطراف مقعد در هنگام مدفوع.
• احساس باز شدن شکافی در اطراف دریچه زمان اجابت مزاج.

این علائم ممکن است همیشه به دلیل شکاف هم نباشد. سایر بیماریها مانند بواسیر (هموروئید) می توانند علائم مشابهی را ایجاد کنند.

تشخیص بیماری

پزشک عمومی معمولاً با پرسیدن علائم از مراجعه کننده و معاینه فیزیکی می تواند شقاق مقعدی را تشخیص دهد. همچنین او درباره مدت زمانی که این علائم را دارید سوال می پرسد. سوالات دیگر پزشک در مورد سلامت عمومی شما و سابقه پزشکی هستند.

برای معاینه دکتر از شما می خواهد به پهلو دراز بکشید و زانوها را به سمت قفسه سینه خم کنید. سپس باسن شما را به آرامی جدا می کنند تا ناحیه را بررسی کرده و ببینند شکاف وجود دارد یا خیر.

در صورت عدم اطمینان در مورد علت بیماری ممکن است از شما بخواهد تا به یک متخصص آنورکتال هم مراجعه کنید.

پیشگیری از شقاق

با پیشگیری از یبوست می توانید خطر ایجاد شقاق مقعدی را کاهش دهید. اگر قبلا هم سابقه ابتلا به این بیماری را داشتید و به خودی درمان یافته اهمیت بسیاری دارد زیرا ممکن است که زخم سطحی مجدد بهبود یابد. شما می توانید با اطمینان از داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم که حاوی مقدار زیادی فیبر است، از یبوست جلوگیری کنید. همچنین مهم است که مطمئن شوید مایعات کافی به اندازه کافی می نوشید و به طور منظم ورزش می کنید.

اگر بیماری دیگری دارید که خطر ابتلا به شقاق مقعد را افزایش می دهد، با پزشک خود صحبت کنید. آنها بهترین راه را برای مدیریت وضعیت و کاهش خطر ابتلا به شقاق مقعدی در نظر می گیرند.

ادامه مطلب شقاق مقعدی https://b2n.ir/z52050

به نقل از تمرینو :